De rol van hersenchips in de strijd tegen gokverslaving

Gokverslaving is een wereldwijd probleem en de situatie in Nederland is daarop geen uitzondering. Uit cijfers van een rapport van Stichting Informatievoorziening Zorg blijkt dat in 2023 ongeveer 2.500 Nederlanders voor gokproblemen behandeld werd. Dat aantal is ruim 24% hoger dan in 2022. Werk aan de winkel voor de Nederlandse overheid dus. Wellicht kan nieuw baanbrekend onderzoek over hersenchips helpen gokverslaving te bestrijden.

Hersenchip voor gokverslaving

Gokverslaving is een toenemend probleem in Nederland, met een stijging van 24% in behandelde gevallen in 2023. Strenge regelgeving en technologische innovaties, zoals een hersenchip die verslavingsgedrag kan manipuleren, bieden mogelijk hoop voor de toekomst. Lees verder om te ontdekken hoe deze maatregelen gokverslaving aanpakken en welke vooruitzichten er zijn.

Een oplossing voor gokverslaving?

Ook wetenschappers erkennen het probleem van gokverslaving. Nieuw baanbrekend onderzoek in de neurowetenschap heeft geresulteerd in een mogelijke oplossing voor de toekomst. Wetenschappers hebben namelijk een hersenchip ontwikkeld die activiteit in bepaalde hersengebieden kan aanpassen. Dat is belangrijk omdat gokverslaving natuurlijk iets is wat zich afspeelt in de hersenen.

Je hersenen maken namelijk dopamine aan tijdens het gokken. Dat is een soort beloningsstofje waardoor je je goed voelt. En dat heeft dus een verslavende werking. Met de nieuwe hersenchip hopen wetenschappers in de toekomst impulsen die leiden tot verslavingsgedrag te kunnen manipuleren. De tests met de hersenchip bevinden zich nu echter nog in de experimentele fase.

Eerste resultaten stemmen wetenschappers in ieder geval hoopvol. Zekerheid over de implementatie bij gokverslaafden is er echter nog niet. Er wordt tijdens deze experimentele fase namelijk getest op apen. Het is dus allemaal nog toekomstmuziek en het verdere onderzoek naar hersenchips zal nog jaren duren. Bovendien moeten ook de ethische en praktische discussies nog gevoerd worden.

Het reguleren van hersenactiviteit is immers een aantasting van privacy en autonomie. Belandt deze technologie in de verkeerde handen dan levert het mogelijk grote problemen op. De technologie achter de hersenchips kan immers misbruikt worden. Extreem goede beveiliging en strenge wetgeving zijn dus essentieel voordat de hersenchips bij mensen geplaatst kunnen worden. Als je worstelt met gokproblemen dan raden we natuurlijk aan om hulp te zoeken en meer te lezen op onze pagina met tools voor verantwoord gokken.

Deep Brain Stimulation

In de medische wereld wordt al wel gebruikgemaakt van “Deep Brain Stimulation” (DBS). Middels een operatie worden elektroden op verschillende delen van de hersenen geplaatst. Deze elektroden kunnen bepaalde klachten in de hersenen verminderen. Dat doen ze door speciale elektrische signalen af te geven. En dat zonder dat andere functies van de hersenen negatief worden beïnvloed.

Momenteel wordt DBS gebruikt bij een klein aantal hersenaandoeningen. Dan moet je bijvoorbeeld denken aan epilepsie, Parkinson en Gilles de la Tourette. Artsen passen DBS echter alleen toe als andere behandelingen niet aanslaan. Voorkeur wordt gegeven aan medicijnen of gedragstherapie. Dat komt door de risico’s van de operaties en de onvolledigheid van wetenschappelijk onderzoek naar DBS.

Als gevolg van de operatie kan een zwelling of kleine bloeding rondom de elektrode plaatsvinden. Hoewel de kans kleiner dan 1% is, kan dit blijvende gevolgen hebben. Daarnaast kan het plaatsen van de stimulator – die de elektroden aanstuurt – een infectie opleveren. Deze kans is ongeveer 2%. Er zijn daarnaast nog een aantal mogelijke bijwerkingen, al zijn die minder ingrijpend.

Denk aan evenwichts-, concentratie- en geheugenproblemen of spierkrampen. Ook kunnen gedragsveranderingen, spraakproblemen of depressieve gevoelens ontstaan. Deze minder ingrijpende bijwerkingen zijn gelukkig wel te verhelpen. Het is echter wel belangrijk om ze te kennen, zodat je er op voorbereid bent. Op deze manier kom je niet voor verrassingen te staan na de operatie.

De positieve effecten van DBS wegen echter zwaarder dan de negatieve. Veel mensen kunnen door DBS weer normaal functioneren in het dagelijks leven. Klachten als stijfheid, trillen en tics kunnen bijvoorbeeld enorm afnemen. Datzelfde geldt voor dwanghandelingen en dwanggedachten. En dat is natuurlijk interessant voor de behandeling van gokverslaafden. In combinatie met steeds strengere overheidsmaatregelen moeten technologische ontwikkelingen verslavingspreventie bevorderen in de toekomst.

Strengere regelgeving

Nederlandse gokkers zijn sinds 1 juni 2024 gebonden aan een maandelijkse stortingslimiet. Volwassenen van 24 jaar en ouder mogen maandelijks maximaal €700 op hun account storten. Voor jongvolwassenen tot en met 23 jaar is de limiet €300. Het is mogelijk over deze limiet heen te gaan. Daarvoor moet je dan met verschillende documenten bewijzen dat je voldoende inkomen hebt.

Pas als die documenten na nauwkeurige controle worden goedgekeurd, mag je de maandelijkse stortingslimiet overschrijden. Verder zijn online casino’s in Nederland ook verplicht te voorkomen dat hun advertenties terechtkomen bij kwetsbare doelgroepen. Daarmee wordt dan vooral gedoeld op mensen met een gokverslavingsverleden en jongeren onder de 25. Die zijn immers het meest vatbaar voor een gokverslaving.

Uit het eerder genoemde rapport van de IVZ blijkt bijvoorbeeld dat 17% van de gokverslaafden in Nederland jonger is dan 25. De legalisering van online gokken bracht dus duidelijk ook grote problemen met zich mee. Het online gokken is namelijk veel toegankelijker geworden. Daarom is het ook niet verrassend dat het aantal gokkers en gokverslaafden is toegenomen.

Hieruit blijkt natuurlijk de impact van de legalisatie van online gokken in Nederland. Het aantal gokkers en gokverslaafden neemt toe, maar de overheid heeft er veel beter zicht op. Met gerichte regelgeving kan het bijdragen aan een veilige speelomgeving. Niet alleen kan eerder worden ingegrepen bij dreigende gokverslaving. Ook kunnen kansspelaanbieders beter worden gecontroleerd.

Toekomstperspectief

Het is natuurlijk een slechte ontwikkeling dat zoveel Nederlanders kampen met een gokverslaving. Wel duidt het stijgende aantal hulpzoekende gokverslaafden op een bepaalde bewustwording. Gokkers erkennen sneller hun gokproblemen en melden zich eerder aan bij verslavingszorginstellingen. Dat is dan weer een positieve ontwikkeling. In de toekomst moet er echter een oplossing komen om het aantal gokverslaafden te laten afnemen. Wellicht zijn hersenchips of DBS die oplossing. We blijven de ontwikkelingen binnen dit onderzoeksgebied uiteraard op de voet volgen.