Hoe legalisering van online gokken gokverslaving in de hand werkte

Online gokken op sportwedstrijden is tegenwoordig enorm populair. Uit onderzoek van de Universiteit van Gent blijkt dat Belgen tijdens het WK in 2022 ruim 217 miljoen euro vergokten. Ongeveer 220.000 Belgen plaatsten gemiddeld eenmaal per dag een sportweddenschap. Dat komt neer op bijna 2% van de totale Belgische bevolking. Opvallend is dat het voornamelijk om mannen gaat.

Toename aantal gokverslaafden

Sinds de legalisering van online gokken in 2021 is het aantal gokverslaafden in Nederland snel toegenomen. Uit data blijkt dat in 2022 Nederlanders ruim 4,3 miljard euro vergokten. Dit artikel onderzoekt hoe de veranderde regelgeving, gokreclames en toegankelijkheid van online gokken hebben bijgedragen aan deze zorgwekkende trend. Ontdek de belangrijkste factoren en de genomen maatregelen om gokverslaving tegen te gaan.

Situatie in Nederland

In plaats van inzetten op de winnaar, kun je met microgokken inzetten op kleine gebeurtenissen. Tijdens het EK konden Belgen bijvoorbeeld gokken of het eerstvolgende doelpunt gemaakt wordt met de linkervoet, rechtervoet of het hoofd. Zodra het doelpunt valt, weet je het resultaat van deze weddenschap. Dit maakt deze vorm van gokken nog verslavender volgens de Universiteit van Gent.

In Nederland zijn vergelijkbare overzichtelijke cijfers over het afgelopen WK of EK Voetbal niet bekend. Wel maakte gerenommeerd databureau H2 Gambling Capital schrikbarende cijfers openbaar over het gokgedrag van Nederlandse spelers in 2022. Tussen 1 januari 2022 en 31 december 2022 vergokten Nederlanders gezamenlijk namelijk 4,3 miljard euro.

Daarvan wordt ongeveer 1,5 miljard euro vergokt bij online casino’s. Het grootste deel bij online casino’s met een Nederlandse licentie. Ongeveer 210 miljoen verdwijnt in de zakken van illegale casino’s. Hoewel door inflatie de cijfers enigszins vertekenen, blijft het een zorgwekkende ontwikkeling. Vooral rondom het WK Voetbal was een enorme piek aan weddenschappen te zien.

Den Haag heeft de gevolgen van legalisering onderschat

Volgens René Héman, voorzitter van Artsenfederatie KNMG, heeft het stijgende aantal gokkers te maken met het legaliseren van online gokken. Op 1 oktober 2021 trad de wet Kansspelen op Afstand in werking. Voor het eerst was legaal online gokken daardoor mogelijk in Nederland. In een jaar tijd verdubbelde het aantal accounts van online gokkers. Daarvan was ongeveer 60% nieuwkomer.

Het doel van het legaliseren van online gokken was om Nederlandse spelers een veilige en transparante speelomgeving te bieden. In de eerste jaren heeft de overheid zich echter onvoldoende ingezet voor verslavingspreventie, zo stelt Héman. Die verantwoordelijkheid werd in eerste instantie bij de gokindustrie zelf gelegd. En dat kon natuurlijk niet goed gaan.

Gokbedrijven hebben er immers belang bij dat spelers veel geld op hun account storten. Sinds men zich dat heeft gerealiseerd bij de overheid, zijn verschillende herstelmaatregelen ingevoerd. Zo zijn de regels omtrent adverteren en sponsoring voor gokbedrijven meerdere keren sterk aangescherpt. Gokbedrijven moeten er alles aan doen om te voorkomen dat hun advertenties terechtkomen bij kwetsbare groepen.

Daarmee wordt gedoeld op bijvoorbeeld jongeren en mensen met een gokverslavingsverleden. Daarnaast mogen bekende Nederlanders geen rol meer spelen in gokreclames, wat vooral voor TOTO jammer is. Ook is het vanaf 1 januari 2024 verboden om op radio, tv en in bushokjes reclame te maken. En vanaf 2025 zal het sponsoren van sportteams en evenementen niet meer zijn toegestaan.

Gokreclame als boosdoener

Toch vreest Héman dat het kwaad al is geschied. Feit is dat het aantal gokkers in Nederland sterk blijft toenemen. En daarmee stijgt natuurlijk ook het aantal gokverslaafden. Gokreclames zijn daar overduidelijk een bepalende factor in geweest. Verslavingsgevoelige mensen hebben het vaak namelijk al lastig genoeg om het online gokken te weerstaan.

Door de vele gokreclames van de afgelopen jaren hebben veel van die mensen de verleiding uiteindelijk echter niet kunnen weerstaan. Daarnaast hebben de gokreclames veel nieuwe spelers opgeleverd, waarvan ook een deel verslaafd is geraakt. Het is dus goed dat gokadvertenties steeds minder zichtbaar zijn als gevolg van de strengere regelgeving. Hierdoor zal het aantal gokverslaafden in de toekomst hopelijk beperkt blijven.

Hoe herken je gokverslaving?

We spreken van een gokverslaving wanneer het gokken dwangmatig wordt. Dat dwangmatige heeft te maken met het gevoel van voldoening en beloning dat dopamine oplevert. Aan dat gevoel kun je verslaafd raken. Het grote probleem van gokverslaving is dat de gokverslaafde het lang verborgen kan houden. Hierdoor zijn de schulden vaak al torenhoog als de directe omgeving van de gokverslaafde erachter komt.

Je kunt gokverslaving in een vroegtijdig stadium signaleren als de persoon in kwestie enkele opvallende gedragingen vertoont. Sociale isolatie, rusteloosheid, depressiviteit, problemen op het werk en het ontwikkelen van andere verslavingen zijn daar de beste voorbeelden van. Ervaar je bij jezelf meerdere van deze gedragingen, probeer dan aan de bel te trekken.

Het allerbelangrijkste is om het te bespreken met vrienden of familie. Is die drempel te hoog, vul dan een gokverslaving helptest in op het internet om meer inzicht te krijgen. Ook is het aan te raden om een gokstop te nemen. Je wordt dan op een zwarte lijst gezet. Hierdoor kun je minimaal 6 maanden niet gokken bij online en fysieke casino’s.

Voorkom gokverslaving met simpele regels

Gelukkig is dat voor de meeste mensen niet nodig. Zolang je verantwoord gokt, is het een hartstikke leuk tijdverdrijf. Om toch zeker te zijn dat je niet verslaafd raakt, kun je jezelf enkele regels opleggen. Besteed bijvoorbeeld maximaal een uurtje per dag aan gokken. Zet desnoods een wekker zodat je de tijd niet vergeet tijdens het spelen.

Daarnaast raden we sterk af om ’s nachts te gokken. Tot diep in de nacht gokken heeft immers negatieve gevolgen voor je functioneren overdag. Vertel tot slot deze afspraken die je met jezelf hebt aan anderen. Zo kunnen vrienden, je geliefde of familieleden je er altijd op attenderen. Zij dienen dan als een extra stok achter de deur.