Alarmerend aantal minderjarige gokkers in Nederland
Het aantal minderjarige gokkers in Nederland is schrikbarend hoog. Dat blijkt uit cijfers van de ScholierenMonitor 2023, uitgevoerd door het Trimbos-instituut. 1 op de 15 jongeren van 10 tot 16 jaar oud heeft het afgelopen jaar gegokt bij een online casino. Vooral jongens gokken vaak online. Dit is het geval bij ongeveer 1 op de 10 jongens en 1 op de 50 dames.
Online gokken onder minderjarigen een groter probleem dan gedacht
Minderjarig gokken blijkt een groter probleem in Nederland dan verwacht. Onderzoek toont dat 1 op 15 jongeren tussen 10-16 jaar online gokt, ondanks wettelijke beperkingen. Dit zorgt voor grote zorgen vanwege de kwetsbaarheid van jongeren voor verslaving en de ernstige gevolgen hiervan. Lees verder voor een diepgaande analyse van de oorzaken en mogelijke oplossingen.
Minderjarigen krijgen eenvoudig toegang tot gokwebsites
Gokken mag in Nederland vanaf 18 jaar, minderjarigen zouden dit dus niet moeten kunnen doen. Online gokbedrijven zijn immers verplicht de leeftijd van hun spelers te controleren. Minderjarigen in Nederland gokken meestal niet bij online casino’s met een Nederlandse licentie. Die zouden hun licentie direct verliezen en daarnaast een gigantische boete ontvangen. Minderjarigen vinden dus andere wegen om te gokken.
Ze maken bijvoorbeeld accounts aan bij illegale online casino’s, die niet in het bezit zijn van een Nederlandse licentie. Anderen maken gebruik van accounts van oudere vrienden of familieleden om toegang te krijgen tot gokwebsites. De toegankelijkheid van online casino’s is dus problematisch. Iedereen kan tegenwoordig zonder veel belemmeringen toegang krijgen tot gokwebsites op smartphone of tablet.
Onder jongeren is dat echter een extra zorgwekkende ontwikkeling. Op jonge leeftijd ben je kwetsbaar, omdat verslaving op de loer ligt en je risico’s nog niet goed kunt overzien. Onder de 18 zijn je hersenen immers nog volop in ontwikkeling. Jongeren zijn extra gevoelig voor de spanning en hebben het gevoel snel veel geld te kunnen verdienen met gokken.
Strengere regels voor gokreclame
Volgens neuropsycholoog van gedragswetenschappen aan het Amsterdam UMC, Ruth van Holst, is dat eenvoudig te verklaren. Het controlesysteem voor impulsen en prikkels is in de hersenen nog niet ontwikkeld. Gokken levert voor jongeren dus nog sneller een roes op die te vergelijken is met high of dronken zijn. En casino’s maken daar handig gebruik van.
Ze proberen jongeren zo te prikkelen dat ze verslaafd raken. Daarom is het volgens Van Holst erg belangrijk dat de regelgeving omtrent adverteren reeds aangescherpt is. Zo mogen bekende Nederlanders geen reclame meer maken voor gokbedrijven. Ook moeten online casino’s voorkomen dat hun advertenties terechtkomen bij kwetsbare groepen, zoals jongeren.
Sinds 1 januari 2024 is het bovendien niet meer toegestaan tv-programma’s en evenementen te sponsoren. En vanaf 1 januari 2025 mogen gokbedrijven niet meer als shirtsponsor te zien zijn bij sportverenigingen. Van Holst hoopt dat de strengere regelgeving niet te laat komt. Dat veel jongeren tegenwoordig gokken, is al een bestaand probleem. Hopelijk weet nieuwe regelgeving het probleem in de toekomst te beperken.
Dramatische gevolgen van gokverslaving bij jongeren
Gokken op jonge leeftijd kan dramatische gevolgen hebben. Niet alleen is er kans dat je door een gokverslaving in de schulden terechtkomt. Ook gaat het vaak gepaard met andere verslavingen, zoals alcohol of drugs. Uit cijfers blijkt dat de kans op zelfdoding zelfs 15 keer hoger is bij jongeren met een gokverslaving. Dat bevestigt behandelaar Bas Brons van Solutions Verslavingszorg.
Het aantal zelfdodingen ligt bij gokverslaafden zelfs hoger dan bij alcohol- en drugsverslaafden. Lang kunnen gokverslaafden de schijn ophouden. Op een gegeven moment is het gevoel van machteloosheid echter zo groot, dat ze geen andere uitweg meer zien. Daarom ziet de Kansspelautoriteit er streng op toe dat deze kwetsbare groep zo goed mogelijk beschermd wordt.
Het belang van de Kansspelautoriteit
De Kansspelautoriteit is namens de Nederlandse overheid toezichthouder op de markt voor kansspelen. Het is als bestuursorgaan verantwoordelijk voor het creëren van een zo transparant en veilig mogelijke speelomgeving voor Nederlandse gokkers. Ze houden daarom nauwlettend in de gaten of casino’s met een Nederlandse licentie zich wel volledig aan de regels houden.
Is dat niet het geval, dan legt de Kansspelautoriteit sancties op. Dat kan gaan om een waarschuwing, boete of het intrekken van de licentie. Je kunt sanctiebesluiten van de Kansspelautoriteit altijd online checken. Je zult dan ook zien dat de Kansspelautoriteit veel illegale casino’s beboet. Ze hebben namelijk ook de taak online casino’s zonder vergunning aan te pakken.
Online casino’s zonder Nederlandse licentie mogen niet toegankelijk zijn voor Nederlandse gokkers. Alleen al uit de cijfers van de ScholierenMonitor van het Trimbos-instituut blijkt dat dat een verbeterpunt is voor de Kansspelautoriteit. Het is immers zelfs voor minderjarigen al vaak vrij eenvoudig om online te kunnen gokken. In de toekomst zal de Kansspelautoriteit er dus nog korter op moeten zitten.
Casino’s aanpakken is niet zo makkelijk als het lijkt
Probleem is echter dat veel illegale goksites hun boetes helemaal niet betalen. De Belgische Kansspelcommissie wist in 2023 bijvoorbeeld slechts 10% van de opgelegde boetes te incasseren. In Nederland kampt de Kansspelautoriteit met dezelfde problemen. Het opleggen en innen van boetes aan gokbedrijven is een ingewikkelde juridische procedure. Dat proces kan jaren in beslag nemen.
Ook banken kunnen weinig tegen transacties van minderjarigen doen. Illegale casino’s lappen de regels aan hun laars en bieden minderjarigen de mogelijkheid om te gokken. Als iemand een vrijwillige transactie maakt, kunnen banken niets doen, ongeacht de leeftijd van de persoon in kwestie.
Bovendien kunnen banken geen transacties monitoren, aangezien ze gebonden zijn aan privacyregels. Hoewel er strengere regels zijn ingevoerd voor reclame en toezicht, blijft het een uitdaging om illegale goksites effectief aan te pakken en jongeren afdoende te beschermen.